افزایش دوبرابری انتشار متان از دریاچه‌ها تا پایان قرن؛ تحقیق جدید

مطالعه‌ جدیدی از دانشگاه لینشوپینگ (Linköping) سوئد و مرکز تحقیقات Ames ناسا نشان می‌دهد که انتشار گاز گلخانه‌ای متان از دریاچه‌ها و مخازن آب ممکن است تا پایان قرن، در اثر تغییرات اقلیمی، دو برابر شود. اگر این موضوع صحت داشته باشد، دمای زمین بیشتر از چیزی که در بدترین سناریوی فعلی هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) در نظر گرفته شده، بالا خواهد رفت.

پروفسور «دیوید باستویکن» از دانشگاه لینشوپینگ به‌همراه «متیو اس. جانسون»، پژوهشگر ناسا، مدلی را ساخته‌اند که تغییرات انتشار متان از دریاچه‌ها و مخازن را تا پایان قرن پیش‌بینی می‌کند. مدل آنها براساس سناریوهای اقلیمی IPCC ساخته شده است.

برای توسعه آن از داده‌های واقعی 767 نقطه در تمامی مناطق اقلیمی زمین استفاده شده و عواملی مانند تغییرات دما، تغییر طول فصل‌های انتشار، انواع مسیرهای خروج گاز، نوع دریاچه‌ها و مخازن، تغییر اندازه آنها و میزان مواد مغذی نیز در نظر گرفته شده است.

باستویکن توضیح می‌دهد:

«ما در تحقیق خود متوجه شده‌ایم که تغییرات دما بیشترین تأثیر را روی انتشار متان از دریاچه‌ها و مخازن در آینده دارد. تشکیل متان به‌شدت به دما حساس است.»

دلیل افزایش انتشار متان دریاچه‌ها

او به‌عنوان دلیل این موضوع گفته است که افزایش دما سرعت تجزیه میکروبی مواد آلی را بالا می‌برد و باعث می‌شود انتشار متان بیشتر شود. محاسبات پژوهشگران نشان می‌دهد اگر گرم‌ترین سناریوی اقلیمی IPCC محقق شود، انتشار متان از دریاچه‌ها و مخازن تا پایان قرن تقریباً دو برابر خواهد شد.

دریاچه‌ها و مخازن آبی از بزرگ‌ترین منابع انتشار متان در زمین هستند. این گاز عمدتاً زمانی آزاد می‌شود که میکروارگانیسم‌ها مواد آلی را در محیط‌های بدون اکسیژن تجزیه می‌کنند. پیش از صنعتی‌شدن، توازن میان انتشار طبیعی متان و فرایندهای تجزیه آن در جو برقرار بوده، اما تغییرات اقلیمی می‌تواند این تعادل را مختل کند و با افزایش انتشار، روند گرم‌شدن زمین را تشدید کند.

با وجود اینکه نتایج این تحقیق ممکن است نگران‌کننده به‌نظر برسند، محققان به جنبه مثبتی نیز اشاره کرده‌اند. درحال‌حاضر، انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های انسانی (به‌ویژه دی‌اکسیدکربن) زمین را گرم‌تر می‌کند و این افزایش دما به‌طور غیرمستقیم باعث بالا رفتن انتشار متان از فرایندهای طبیعی می‌شود و اثر گلخانه‌ای را تقویت می‌کند. اما کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن می‌تواند تأثیری معکوس داشته باشد.

باستویکن می‌گوید:

«هر مقدار کاهش در انتشار گازهای گلخانه‌ای، اثر دوگانه دارد. از یک‌سو مانع تأثیر مستقیم گرمایش ناشی از آنها می‌شود و از سوی دیگر جلوی افزایش آینده انتشار متان از دریاچه‌ها و مخازن را نیز می‌گیرد.»

نتایج این پژوهش در نشریه Nature Water منتشر شده است.