کتاب  هزار و یک شب - دفتر اول  اثر  عبداللطیف طسوجی مجموعه ای را اجرا می کند که  داستان آن را افسانه ای قدیمی عربی ، ایرانی و هندی به نقل از شهریار پادشاه ایرانی ، که راوی آن شهرزاد دختر وزیر است و اکثر ماجراهای آن در بغداد و ایران موجود است.

هزار و یک شب (هزار و یک شب) یکی از متون ادبی چند ملیتی است که زنان در آن حضوری روشن و فعلی دارند. قهرمان قصّه وران زنی با تدبیر و هوشیار است که با نقل قصه های هوشمندانه ، پادشاهی خودکامه و مستبد را به پایگاه خودآگاهی ارائه می دهد. روند قصّه‌گویی شهرزاد در طول هزار و یک شب و مقایسه مضامین قصیها با توجه به ریختشناسی و اجزای سازنده نشان داد که وی در اجرای این حرکت بشر دوستانه و ایثارگری در جهت نجات جان خواهران سرزمینش کاملاً هوشمندانه قدم است که وجود دارد.

هزار و یک شب داستان دو شاهزاده برادر ، به نام شهریار (یا شهرباز) و شاه زمان است ، که مورد خیانت زنان قرار می گیرد. شاه زمان ترک پادشاهی کرده است و راه دیار برادر باعث می شود و شهریار هم به انتقاد خیانت همسرش هر شب دختری را به نکاح در آوردن و بامداد دستور قتلش را می گوید. تا دیگر دختران در شهر نمی توانند و وزیر شهریار باشند که دو دختر به نام های شهرزاد و دنیا زاد داشت و به شدت نگران این قضیه بود به پیشنهاد شهرزاد وی را به عبود پادشاه درمی کرد. شهرزاد همان شب به شهریار میگوید که خواهری دارد که هر شب با قصه های او به خواب می رود و درخواست می کند که همان شب خواهر را به قصر بیاورند تا آخرین بار برای قصه بگوید. دنیا زاد استفاده کرد و شهرزاد قصه گویی را آغاز کرد ، شهریار هم که مسحور این قصدی بود که مهلت گفته بود که فردا شب ادامه قصه را بشنود و همچنان کشت شهرزاد را موکول کرد تا دیگر و این موارد دیگر را پیدا کرد ...

این جلد از کتاب شامل  بیست و سه حکایت زیر است:
حکایت کنیز دانشمند، حکایت شاه و عابد، حکایت حب مال، حکایت پایان عمر، حکایت اسکندر ذوالقرنین، حکایت انوشیروان عادل، حکایت زن نجیب و مومنه، حکایت زن و ملاح، حکایت مرد عابد و زن او، حکایت حجاج و مرد بازرگان، حکایت مرد صالح و آهنگر، حکایت مرد مسلمان و دختر نصرانی، حکایت ابراهیم با خواص ، حکایت پاداش و مکافات،حکایت ملاح و شیخ، حکایت پدر و پسر نیکوکار، حکایت ابولحسن وراج، حکایت کبد و مکر زنان، حکایت زن زیبا و طوطی، حکایت گازر و پسر، حکایت شوخی بی جا، حکایت شاه ختن و بدرالبدور و حکایت حاسب کریم الدین.